Đêm muộn ngày 4/10/2021 (theo giờ Việt Nam), hàng tỷ người dùng trên toàn cầu đã chứng kiến sự gián đoạn chưa từng có của các nền tảng thuộc Meta (trước đây là Facebook): Facebook, Instagram, và WhatsApp đều ngừng hoạt động hoàn toàn trong nhiều giờ liền. Sự cố này không chỉ gây ảnh hưởng lớn đến việc liên lạc, kinh doanh trực tuyến mà còn dấy lên nhiều câu hỏi về nguyên nhân đằng sau. Mặc dù Meta sau đó xác nhận vấn đề xuất phát từ lỗi cấu hình router điều phối lưu lượng mạng nội bộ, các chuyên gia an ninh mạng từ Cloudflare đã đưa ra một phân tích chi tiết, chỉ ra rằng nguyên nhân sâu xa có thể liên quan đến giao thức định tuyến Internet quan trọng mang tên BGP.

BGP là gì và vai trò của nó trong mạng Internet?

BGP là viết tắt của Border Gateway Protocol (Giao thức Cổng Biên). Đây là một trong những giao thức nền tảng của mạng Internet toàn cầu. Để hiểu về BGP, hãy hình dung Internet như một mạng lưới khổng lồ gồm hàng ngàn mạng nhỏ hơn (gọi là Hệ thống tự trị – Autonomous System), được quản lý bởi các nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP), các công ty lớn, hoặc các tổ chức khác. BGP đóng vai trò như một hệ thống định vị và chỉ đường cho lưu lượng dữ liệu trên Internet.

Nhiệm vụ chính của BGP là giúp các mạng này “trao đổi thông tin” với nhau về những địa chỉ IP nào mà mỗi mạng đang kiểm soát và “con đường” tối ưu nhất để đi đến địa chỉ đó. Khi bạn gõ địa chỉ một website vào trình duyệt, yêu cầu của bạn sẽ đi qua nhiều mạng khác nhau. BGP giúp các router (bộ định tuyến) trên đường đi xác định “lộ trình” hiệu quả nhất để đưa yêu cầu của bạn đến máy chủ chứa website đó một cách nhanh chóng nhất.

Sơ đồ minh họa cách BGP định tuyến lưu lượng internet giữa các mạngSơ đồ minh họa cách BGP định tuyến lưu lượng internet giữa các mạng

Cloudflare, một công ty nổi tiếng về dịch vụ mạng và bảo mật, đã giải thích vai trò của BGP một cách đơn giản: “Internet theo nghĩa đen là một mạng lưới các mạng và nó được gắn kết với nhau bởi BGP. BGP cho phép một mạng (ví dụ Facebook) thể hiện sự hiện diện của nó với các mạng khác, tạo thành một mạng lưới Internet.” Nói cách khác, BGP là giao thức cho phép các mạng thông báo cho thế giới biết “tôi tồn tại ở đây và bạn có thể đến với tôi qua những con đường này”.

Xem Thêm Bài Viết:

Lỗi BGP đã khiến Facebook “biến mất” như thế nào?

Trong trường hợp sự cố của Meta, các chuyên gia cho rằng một thay đổi trong cấu hình BGP của chính mạng lưới Facebook đã khiến các thông tin định tuyến quan trọng bị rút khỏi Internet. Khi thông tin này biến mất, các router của các mạng khác trên Internet (như các ISP mà người dùng đang kết nối) không còn nhận được chỉ dẫn về cách đi đến mạng của Facebook nữa.

Hãy tưởng tượng BGP là hệ thống bản đồ và chỉ đường cho Internet. Nếu mạng của Facebook đột ngột ngừng phát sóng thông tin về vị trí của mình trên bản đồ, thì mọi nỗ lực tìm đường đến Facebook từ bất kỳ đâu trên thế giới đều sẽ thất bại. Các yêu cầu truy cập của người dùng không biết đi đâu và bị lạc trên đường đi.

Điều này tương tự như việc một quốc gia đột ngột biến mất khỏi tất cả các bản đồ thế giới và các hệ thống định vị. Không ai có thể tìm đường đến đó được nữa. Đây chính là lý do vì sao hàng loạt dịch vụ như Facebook, Instagram, WhatsApp lại đồng loạt ngừng hoạt động trên phạm vi toàn cầu chỉ vì một vấn đề dường như rất kỹ thuật và nội bộ. Sự cố đã cho thấy mức độ phụ thuộc của các dịch vụ trực tuyến khổng lồ vào các giao thức hạ tầng Internet cốt lõi như BGP.

Hậu quả và sự trở lại

Sau nhiều giờ gián đoạn, các kỹ sư của Meta đã khắc phục được sự cố bằng cách khôi phục lại các cấu hình BGP chính xác. Các thông tin định tuyến về mạng Facebook dần được lan truyền trở lại trên Internet và các dịch vụ đã hoạt động bình thường.

Tuy nhiên, sự cố này đã gây ra những tổn thất không nhỏ. Ngoài việc ảnh hưởng đến hàng tỷ người dùng và doanh nghiệp phụ thuộc vào các nền tảng này, giá trị cổ phiếu của Meta cũng sụt giảm mạnh, ước tính CEO Mark Zuckerberg đã mất khoảng 6 tỷ USD tài sản ròng trong vài giờ đồng hồ. Sự kiện này cũng là một lời nhắc nhở đắt giá về tầm quan trọng của việc quản lý cấu hình mạng một cách cẩn trọng, đặc biệt đối với các hệ thống có quy mô và ảnh hưởng toàn cầu như của Meta.

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *