Tiếp nối Gen Z và Gen Alpha, thế hệ Gen Beta đã bắt đầu xuất hiện và nhanh chóng trở thành tâm điểm quan tâm của xã hội. Những đứa trẻ thuộc thế hệ này sẽ lớn lên trong một bối cảnh hoàn toàn khác biệt so với các thế hệ trước, định hình bởi sự phát triển vượt bậc của công nghệ, những biến đổi môi trường sâu sắc và vai trò làm cha mẹ của Gen Y và Gen Z. Vậy, Gen Beta là gì và họ có những đặc điểm nào đáng chú ý?
Gen Beta (Generation Beta) là thuật ngữ dùng để chỉ nhóm nhân khẩu học kế tiếp Gen Alpha (sinh từ năm 2010 đến 2024). Tên gọi “Beta” được lấy theo chữ cái thứ hai trong bảng chữ cái Hy Lạp, tương tự như Gen Alpha được đặt theo chữ cái đầu tiên. Thế hệ Gen Beta dự kiến bao gồm những trẻ em sinh ra trong khoảng thời gian từ năm 2025 đến 2039. Đây là thế hệ được nuôi dưỡng và định hình bởi chính những người thuộc thế hệ Gen Y (Millennials) và Gen Z, những người đã quen thuộc với công nghệ và sự thay đổi nhanh chóng của thế giới. Theo dự báo từ các chuyên gia nghiên cứu nhân khẩu học như McCrindle, đến năm 2035, Gen Beta có thể chiếm một phần đáng kể, khoảng 16% tổng dân số toàn cầu.
Sinh ra và lớn lên trong kỷ nguyên của trí tuệ nhân tạo (AI), tự động hóa và kết nối internet vạn vật, Gen Beta được dự đoán sẽ là thế hệ đầu tiên tiếp xúc và tương tác với AI ngay từ khi còn rất nhỏ. Môi trường sống của họ sẽ được tích hợp công nghệ ở mọi khía cạnh, từ học tập qua các nền tảng thông minh, giải trí với thực tế ảo/tăng cường, đến các dịch vụ chăm sóc sức khỏe từ xa và ngôi nhà tự động. Điều này không chỉ mang lại sự tiện nghi mà còn định hình cách họ tiếp thu kiến thức, tư duy và tương tác với thế giới xung quanh. Bên cạnh đó, Gen Beta cũng sẽ là thế hệ đối diện trực tiếp với những thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và sự thay đổi cấu trúc dân số. Do đó, họ được kỳ vọng sẽ có ý thức mạnh mẽ hơn về các vấn đề bền vững, thể hiện tư duy sáng tạo đột phá và khả năng thích ứng linh hoạt để giải quyết các vấn đề phức tạp của tương lai.
Sự phát triển của một thế hệ luôn gắn liền với khung pháp lý bảo vệ và tạo điều kiện cho sự phát triển đó. Tại Việt Nam, quyền của trẻ em, bao gồm cả những đứa trẻ thuộc thế hệ Gen Beta trong tương lai, được quy định rõ ràng trong Luật Trẻ em 2016. Luật này là nền tảng pháp lý quan trọng, đảm bảo mọi trẻ em đều được sống, học tập và phát triển một cách toàn diện trong môi trường an toàn và lành mạnh. Các quy định trong Luật bao gồm nhiều khía cạnh thiết yếu của cuộc sống, từ những quyền cơ bản nhất đến những quyền liên quan đến sự phát triển cá nhân và xã hội.
Theo Luật Trẻ em 2016 của Việt Nam, thế hệ Gen Beta sẽ được hưởng đầy đủ 23 quyền cơ bản, bao gồm nhưng không giới hạn ở các quyền sau:
Xem Thêm Bài Viết:- Vẽ Tranh Thành Phố Xanh Tương Lai Đơn Giản Đầy Sáng Tạo
- Điểm Chuẩn Trường Đại Học Đông Á Chi Tiết
- Bí Quyết Hoàn Hảo Cho Cách Vẽ Mắt Anime Nữ
- Màu nude là màu gì? Giải mã sắc thái tinh tế này
- Màu xanh dương trộn với màu vàng ra màu gì? Kết quả bất ngờ
- Quyền được sống và quyền được khai sinh, có quốc tịch.
- Quyền được chăm sóc sức khỏe và được chăm sóc, nuôi dưỡng đầy đủ.
- Quyền được giáo dục, học tập và phát triển năng khiếu cá nhân.
- Quyền được vui chơi, giải trí lành mạnh.
- Quyền giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.
- Quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo (trong khuôn khổ pháp luật).
- Quyền về tài sản cá nhân.
- Quyền bí mật đời sống riêng tư.
- Quyền được sống chung với cha, mẹ và quyền được đoàn tụ, liên hệ, tiếp xúc với cha, mẹ.
- Quyền được chăm sóc thay thế và nhận làm con nuôi khi cần thiết.
- Quyền được bảo vệ khỏi mọi hình thức xâm hại (tình dục, bóc lột sức lao động, bạo lực, bỏ rơi, bỏ mặc, mua bán, bắt cóc, đánh tráo, chiếm đoạt).
- Quyền được bảo vệ khỏi chất ma túy và các tệ nạn xã hội khác.
- Quyền được bảo vệ trong các quy trình tố tụng và xử lý vi phạm hành chính.
- Quyền được bảo vệ khi gặp thiên tai, thảm họa, ô nhiễm môi trường, xung đột vũ trang.
- Quyền được bảo đảm an sinh xã hội.
- Quyền được tiếp cận thông tin và tham gia hoạt động xã hội phù hợp với lứa tuổi.
- Quyền được bày tỏ ý kiến và quyền hội họp (trong giới hạn cho phép).
Ngoài 23 quyền cơ bản này, Luật Trẻ em 2016 còn có các quy định cụ thể hơn về quyền của trẻ em khuyết tật (Điều 35) và quyền của trẻ em không quốc tịch, trẻ em lánh nạn, tị nạn (Điều 36), nhằm đảm bảo không một trẻ em nào bị bỏ lại phía sau, bất kể hoàn cảnh riêng của các em.
Việc đặt tên cho công dân là một trong những quyền nhân thân cơ bản, và đối với trẻ em thuộc thế hệ Gen Beta, việc này cần tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành. Căn cứ theo Điều 26 của Bộ luật Dân sự 2015, việc xác định họ và tên cho trẻ em phải tuân thủ một số nguyên tắc nhất định nhằm đảm bảo tính pháp lý và tôn trọng các giá trị văn hóa, xã hội.
Họ, tên (bao gồm cả chữ đệm nếu có) của trẻ được xác định dựa trên họ, tên khai sinh. Họ của trẻ thường được xác định theo thỏa thuận của cha mẹ đẻ, có thể theo họ cha hoặc họ mẹ. Trong trường hợp cha mẹ không thể thỏa thuận, họ của con sẽ được xác định theo tập quán. Nếu chưa xác định được cha đẻ, con sẽ theo họ của mẹ đẻ. Đối với trẻ em bị bỏ rơi mà không xác định được cha mẹ ruột, việc đặt họ sẽ dựa trên thỏa thuận của cha mẹ nuôi (nếu có). Nếu chỉ có cha nuôi hoặc mẹ nuôi, con sẽ theo họ của người đó. Trường hợp trẻ bị bỏ rơi, chưa xác định được cha mẹ đẻ và cũng chưa được nhận làm con nuôi, họ của trẻ có thể được đề nghị bởi người tạm thời nuôi dưỡng trẻ.
Bộ luật Dân sự 2015 cũng đặt ra những hạn chế đối với việc đặt tên. Cụ thể, tên được đặt không được xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác hoặc trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự. Tên của công dân Việt Nam bắt buộc phải sử dụng tiếng Việt hoặc tiếng dân tộc khác của Việt Nam. Nghiêm cấm việc đặt tên chỉ bằng số hoặc một ký tự đơn lẻ không phải là chữ. Ngoài ra, việc sử dụng bí danh, bút danh cũng không được phép gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác. Những quy định này nhằm đảm bảo rằng mỗi đứa trẻ Gen Beta được đặt một cái tên có ý nghĩa, tuân thủ chuẩn mực xã hội và pháp lý, là bước đầu tiên trong việc xác lập danh tính và quyền lợi của các em trong cộng đồng.
Tóm lại, Gen Beta là thế hệ tương lai sắp định hình thế giới, lớn lên trong kỷ nguyên công nghệ đỉnh cao và đối mặt với những thách thức toàn cầu. Việc hiểu rõ về thế hệ này, cùng với khung pháp lý bảo vệ và tạo điều kiện phát triển cho trẻ em tại Việt Nam, là vô cùng quan trọng để chúng ta có thể chuẩn bị tốt nhất cho sự phát triển toàn diện của những công dân nhí này.
