Từ ngày 15/8/2023, việc cấp và quản lý biển số xe cơ giới tại Việt Nam có những thay đổi quan trọng theo Quy định về cấp, thu hồi đăng ký, biển số xe cơ giới ban hành kèm theo Thông tư số 24/2023/TT-BCA của Bộ Công an. Một trong những điểm mới gây chú ý nhất là quy định về biển số xe định danh. Nhiều người dân vẫn còn băn khoăn về khái niệm và các quy định liên quan đến loại biển số này. Bài viết này sẽ làm rõ biển số định danh là gì và những thông tin cần thiết.
1. Biển số định danh là gì?
Theo khoản 3 Điều 3 Thông tư số: 24/2023/TT-BCA, biển số xe được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe, gọi là biển số định danh. Đây là loại biển số tuân thủ các quy định về ký hiệu, seri, kích thước chữ và số, cùng màu sắc theo Thông tư.
Biển số định danh được quản lý gắn liền với tổ chức hoặc cá nhân chủ xe trọn đời. Mục đích chính là hỗ trợ việc quản lý phương tiện và truy xuất thông tin chủ xe trên hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia một cách hiệu quả và chính xác.
Theo Thông tư 24/2023/TT-BCA, cơ chế quản lý biển số xe được quy định cụ thể như sau:
-
Đối với chủ xe là tổ chức: Biển số xe được quản lý dựa trên mã định danh điện tử của tổ chức do hệ thống định danh xác lập. Trường hợp tổ chức chưa có mã định danh điện tử thì quản lý theo mã số thuế hoặc số quyết định thành lập.
Xem Thêm Bài Viết: -
Đối với chủ xe là công dân Việt Nam: Biển số xe được quản lý theo số định danh cá nhân của chủ xe.
-
Đối với chủ xe là người nước ngoài: Biển số xe được quản lý theo số định danh của người nước ngoài do hệ thống định danh và xác thực điện tử xác lập, hoặc quản lý theo số thẻ thường trú, số thẻ tạm trú hoặc các loại giấy tờ tùy thân khác do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp.
2. Biển số định danh có bao nhiêu số?
Dựa trên khoản 2, điều 37 Thông tư 24/2023/TT-BCA, ký hiệu, seri, kích thước chữ và số trên biển số đăng ký xe các loại phải tuân thủ quy định tại Phụ lục số 02, 03 và 04 được ban hành kèm theo Thông tư này.
Theo đó, biển số định danh được cấp mới kể từ ngày 15/8/2023 mặc định là loại biển 05 số.
Điều này có nghĩa là biển số định danh không áp dụng với các loại biển số cũ có 03 hoặc 04 số. Tuy nhiên, khoản 4 Điều 39 Thông tư 24 cũng nêu rõ: Các xe đã đăng ký biển 3 hoặc 4 số trước ngày 15/8/2023 vẫn được phép tiếp tục tham gia giao thông bình thường. Chủ xe chỉ thực hiện chuyển đổi sang biển số định danh 5 số khi có nhu cầu hoặc khi thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến xe như cấp đổi, cấp lại chứng nhận đăng ký xe, cấp đổi/cấp lại biển số xe, hoặc đăng ký sang tên xe theo quy định mới của Thông tư.
3. Biển số định danh bắt đầu áp dụng từ ngày nào?
Quy định về biển số định danh chính thức có hiệu lực thi hành kể từ ngày 15/8/2023. Đây là thời điểm Thông tư 24/2023/TT-BCA có hiệu lực, thay thế cho Thông tư số 58/2020/TT-BCA (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư số 15/2022/TT-BCA).
4. Cách đăng ký biển số định danh
Việc đăng ký và cấp biển số định danh được thực hiện song song với quy trình đăng ký xe mới thông thường theo Thông tư 24/2023/TT-BCA. Khi tổ chức, cá nhân tiến hành đăng ký xe mới, nếu hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, cơ quan đăng ký xe sẽ cấp biển số xe định danh lần đầu ngay sau khi tiếp nhận hồ sơ.
Đối với các xe đã được đăng ký biển 5 số trước ngày 15/8/2023 mà chủ xe chưa thực hiện thủ tục thu hồi, biển số đó sẽ tự động được xác định là biển số định danh của chính chủ xe đó. Ví dụ, nếu ông Nguyễn Văn A có biển số xe 59H1-590.82 đăng ký trước ngày 15/8/2023, thì biển số này sẽ là biển số định danh của ông A.
Khi chủ xe thực hiện đăng ký xe, tùy thuộc vào tình trạng của chủ xe và biển số định danh đã có hay chưa, cơ quan đăng ký xe sẽ tiến hành cấp biển số mới hoặc cấp lại biển số định danh theo các trường hợp sau:
- Cấp biển số mới: Áp dụng khi chủ xe chưa từng được cấp biển số định danh, hoặc đã có biển số định danh nhưng biển số đó hiện đang được đăng ký cho một xe khác thuộc quyền sở hữu của họ.
- Cấp lại theo biển số định danh đã được thu hồi: Áp dụng khi chủ xe đã có một biển số định danh trước đó và biển số này đã được cơ quan công an thu hồi theo quy định.
5. Giải đáp một số thắc mắc về biển số định danh
Biển số định danh có phải số Căn cước công dân không?
Không. Theo khoản 3 Điều 3 Thông tư 24/2023/TT-BCA, biển số định danh là biển số xe được quản lý theo mã định danh của chủ xe (số định danh cá nhân hoặc mã định danh điện tử của tổ chức). Tuy nhiên, số trên biển số không phải là số Căn cước công dân hay mã số định danh. Biển số vẫn là một dãy ký hiệu, seri và số theo quy chuẩn riêng.
Biển số định danh bị thu hồi trong trường hợp nào?
Khoản 7 Điều 3 Thông tư 24 quy định biển số định danh của chủ xe sẽ bị cơ quan đăng ký xe thu hồi trong các trường hợp sau:
- Xe hết niên hạn sử dụng theo quy định.
- Xe bị hư hỏng không thể sử dụng được theo quy định (ví dụ: tai nạn nghiêm trọng, thiên tai làm hư hại nặng).
- Chủ xe làm thủ tục chuyển quyền sở hữu xe cho tổ chức, cá nhân khác (bán, tặng, cho, thừa kế,…) hoặc làm thủ tục di chuyển xe sang tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương khác.
Khi biển số định danh bị thu hồi, số biển số đó sẽ được lưu trữ cho chủ xe trong hệ thống trong thời hạn 05 năm, tính từ ngày ra quyết định thu hồi. Trong thời hạn này, nếu chủ xe mua hoặc sở hữu một xe mới, họ có thể đăng ký để được cấp lại đúng số biển số định danh đã bị thu hồi đó. Quá thời hạn 05 năm mà chủ xe không đăng ký xe mới, số biển số định danh đó sẽ được chuyển vào kho biển số chung để cấp cho các tổ chức, cá nhân khác có nhu cầu theo quy định.
Có bắt buộc đổi biển số thường sang biển số định danh?
Không bắt buộc. Đối với xe đã đăng ký biển 05 số trước ngày 15/8/2023 và chủ xe chưa làm thủ tục thu hồi, biển số đó tự động được xác định là biển số định danh của chủ xe mà không cần làm thủ tục đổi.
Các xe đã đăng ký biển 03 hoặc 04 số trước ngày 15/8/2023 vẫn được phép tiếp tục tham gia giao thông bình thường. Chủ xe chỉ phải thực hiện thủ tục đổi sang biển số định danh (biển 5 số) khi có nhu cầu cá nhân hoặc khi thực hiện các thủ tục hành chính theo Thông tư 24 như cấp đổi/cấp lại giấy đăng ký xe, biển số xe, hoặc đăng ký sang tên xe.
Riêng đối với các xe đã đăng ký biển 5 số có ký hiệu đặc thù như “LD” (liên doanh), “DA” (dự án), “MĐ” (quân đội làm kinh tế), “R” (rơ moóc), chủ xe vẫn được tiếp tục sử dụng để tham gia giao thông, kể cả khi thực hiện các thủ tục cấp đổi hoặc cấp lại biển số.
Biển số định danh có bán được không?
Không. Cá nhân hoặc tổ chức không thể mua bán biển số xe định danh giữa các chủ thể. Biển số định danh được cấp và quản lý chặt chẽ theo mã định danh của chủ xe và chỉ gắn với một cá nhân/tổ chức đó.
Khi chủ xe bán xe, tặng cho, thừa kế xe, hoặc xe bị hư hại, hết niên hạn sử dụng và biển số bị thu hồi, biển số định danh đó không đi theo xe mà được giữ lại cho chính chủ xe đã đăng ký biển số đó trong thời hạn 05 năm. Trong thời gian này, chủ xe có thể sử dụng lại biển số đó để đăng ký cho xe khác thuộc sở hữu của mình. Sau 05 năm nếu không sử dụng lại, số biển số mới được chuyển vào kho biển số chung. Việc mua bán chỉ giới hạn ở chiếc xe, không bao gồm biển số định danh đi kèm (trừ trường hợp quy định cụ thể trước đây đối với biển 5 số đã làm thủ tục thu hồi trước 15/8/2023).
