Hàn the, còn được biết đến với tên gọi Borax, là một hợp chất hóa học thuộc nhóm muối của axit boric (H₃BO₃). Chất này tồn tại ở dạng tinh thể rắn, màu trắng đục, không mùi và dễ hòa tan trong nước. Hàn the có đặc tính nổi bật là khả năng diệt khuẩn, khử mùi và tẩy rửa rất hiệu quả.
Trong ngành công nghiệp thực phẩm, hàn the từng bị lạm dụng như một loại phụ gia để cải thiện kết cấu sản phẩm. Nó giúp tăng độ dai, độ giòn và khả năng kết dính cho các món ăn như giò chả, nem chua, bánh đúc, thạch… Đồng thời, đặc tính sát khuẩn của hàn the cũng giúp kéo dài thời gian bảo quản thực phẩm, ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn gây ôi thiu. Tuy nhiên, việc sử dụng hàn the trong thực phẩm là bất hợp pháp và cực kỳ nguy hiểm cho sức khỏe.
Ngoài lĩnh vực thực phẩm, hàn the có rất nhiều ứng dụng hữu ích trong đời sống và công nghiệp:
- Diệt côn trùng: Hàn the được sử dụng làm thành phần trong các loại bả diệt kiến, gián, rệp nhờ độc tính đối với côn trùng khi chúng ăn phải.
- Làm sạch và tẩy rửa: Hàn the là một chất tẩy rửa tự nhiên hiệu quả. Nó có thể dùng để làm sạch các vết dầu mỡ cứng đầu trên nồi chảo, loại bỏ nấm mốc trên tường, hoặc làm sạch bồn cầu.
- Trong công nghiệp: Hàn the là nguyên liệu quan trọng trong sản xuất thủy tinh, gốm sứ, men tráng đồ kim loại. Nó cũng là thành phần trong một số loại bột giặt, chất tẩy trắng và thuốc diệt cỏ.
Mặc dù có nhiều ứng dụng công nghiệp và gia dụng hợp pháp, hàn the tuyệt đối không được phép sử dụng làm phụ gia thực phẩm tại Việt Nam và nhiều quốc gia khác. Việc buôn bán hàn the không bị cấm, nhưng sử dụng nó trong chế biến thực phẩm là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng.
Hàn the là một chất độc hại và có khả năng gây ngộ độc cao đối với con người. Mức độ nguy hiểm phụ thuộc vào lượng hấp thụ và thể trạng của mỗi người. Đối với người trưởng thành, việc tiêu thụ một lượng lớn từ 15 đến 30 gam hàn the có thể gây ngộ độc cấp tính nghiêm trọng, dẫn đến hôn mê và nguy cơ tử vong trong vòng 36 giờ. Đặc biệt, trẻ nhỏ rất nhạy cảm với hàn the, chỉ cần hấp thụ khoảng 1 gam đã có thể bị ngộ độc nặng, gây tổn thương đa cơ quan và tiềm ẩn biến chứng nguy hiểm.
Xem Thêm Bài Viết:- Khám Phá Vẻ Đẹp Tranh Thả Diều Trên Cánh Đồng An Nhiên
- Mẹ Nhóm Máu O Bố Nhóm Máu B, Con Nhóm Máu Gì? Giải Mã Bí Ẩn Di Truyền
- Google Hangout Là Gì? Hướng Dẫn Sử Dụng Chi Tiết Từ A-Z
- Khám Phá Vẻ Đẹp Huyền Bí Qua Tranh Vẽ Nàng Tiên Cá
- Đề thi Vật lý Tốt nghiệp THPT 2023 Chính thức
Các triệu chứng ngộ độc hàn the thường biểu hiện rõ rệt sau 2 đến 4 giờ ăn phải thực phẩm chứa chất này, bao gồm:
- Hệ tiêu hóa: Cảm giác buồn nôn dữ dội, nôn mửa liên tục (dịch nôn có thể có màu xanh), đau bụng quằn quại, tiêu chảy nhiều lần (phân có thể sẫm màu), chuột rút vùng bụng.
- Hệ thần kinh: Đau đầu kéo dài, sốt cao, cảm giác lơ mơ, mất ý thức, hoang tưởng, co giật, động kinh.
- Tim mạch: Nhịp tim đập nhanh bất thường.
- Da: Da trở nên xanh xao, xuất hiện các nốt ban đỏ trên khắp cơ thể, da có thể bị bong tróc như bị bỏng.
- Mắt: Mắt đỏ.
- Các triệu chứng khác: Ở phụ nữ, việc tích tụ hàn the có thể gây rụng tóc và rối loạn chu kỳ kinh nguyệt.
Trong các trường hợp ngộ độc cấp tính nặng, tình trạng bệnh nhân có thể chuyển biến xấu nhanh chóng, dẫn đến co giật toàn thân, hôn mê sâu, suy thận cấp, sốc nặng và thậm chí là tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời tại cơ sở y tế.
Không chỉ gây ngộ độc cấp tính, hàn the còn tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc mãn tính do tích tụ dần trong cơ thể theo thời gian. Khi hấp thụ, một phần hàn the sẽ được đào thải qua đường tiểu, nhưng khoảng 30% lượng hàn the tiêu thụ có thể bị giữ lại và tích lũy trong các cơ quan nội tạng như gan, thận, mô mỡ và não.
Sự tích lũy lâu dài của hàn the gây ra những tác hại nghiêm trọng và kéo dài đối với sức khỏe:
- Gây tổn thương nội tạng: Lượng hàn the tích tụ dần gây suy giảm chức năng gan, tăng áp lực cho thận trong quá trình lọc thải, dẫn đến suy thận và các rối loạn chức năng thận khác.
- Ảnh hưởng hệ tiêu hóa: Ở những người có hệ tiêu hóa yếu, việc ăn thực phẩm chứa hàn the dù ở liều thấp cũng có thể gây rối loạn tiêu hóa và tiêu chảy mãn tính.
- Tác động hệ thần kinh: Hàn the tích lũy có thể ảnh hưởng tiêu cực đến màng não và hệ thần kinh trung ương, gây ra những thay đổi về nhiệt độ cơ thể, rối loạn tâm lý và tăng nguy cơ mắc bệnh trầm cảm.
- Tăng nguy cơ ung thư và ảnh hưởng thế hệ sau: Việc tiếp xúc lâu dài với hàn the, dù chỉ ở liều lượng nhỏ, đã được chứng minh là làm tăng nguy cơ phát triển các bệnh ung thư. Đặc biệt, hàn the có thể gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và di truyền, tiềm ẩn nguy cơ gây dị tật bẩm sinh cho thế hệ con cháu.
Trước những tác hại khủng khiếp mà hàn the gây ra, việc nói không với thực phẩm chứa hàn the là cách duy nhất để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình. Người tiêu dùng cần nâng cao ý thức cảnh giác, nhận biết các dấu hiệu thực phẩm có thể chứa hàn the và ưu tiên lựa chọn mua sắm tại những địa điểm uy tín, có nguồn gốc rõ ràng và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
Nếu không may phát hiện các dấu hiệu nghi ngờ ngộ độc hàn the sau khi ăn uống, cần ngay lập tức đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được các bác sĩ thăm khám, chẩn đoán và có biện pháp can thiệp y tế kịp thời.
