Ngành Logistics đóng vai trò ngày càng quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu và tại Việt Nam. Sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử, hội nhập quốc tế sâu rộng và chuỗi cung ứng phức tạp đã đưa Logistics trở thành một lĩnh vực trọng yếu, thu hút sự quan tâm lớn từ cả doanh nghiệp và người lao động. Vậy, thực chất Logistics là gì và tại sao nó lại quan trọng đến vậy?
Theo định nghĩa của LAC (Hội đồng quản trị logistics Hoa Kỳ), Logistics là quá trình lập kế hoạch, thực hiện và kiểm soát hiệu quả dòng di chuyển và lưu trữ hàng hóa, dịch vụ, thông tin liên quan từ điểm xuất phát đến điểm tiêu thụ cuối cùng. Mục tiêu là đáp ứng tối đa nhu cầu của khách hàng với chi phí tối ưu.
Hiểu một cách đơn giản hơn, Logistics bao gồm toàn bộ các hoạt động liên quan đến việc đưa sản phẩm hoặc dịch vụ từ nơi sản xuất đến tay người tiêu dùng một cách hiệu quả nhất. Điều này bao gồm quản lý vận tải, kho bãi, đóng gói, xử lý đơn hàng, quản lý tồn kho và thông tin liên quan. Một hệ thống Logistics hiệu quả không chỉ giúp giảm chi phí mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.
Tổng quan về Logistics, bao gồm toàn bộ các hoạt động trong chuỗi cung ứng từ kho bãi đến vận chuyển
Hoạt động Logistics có thể được phân chia thành ba giai đoạn chính, tạo nên một chu trình liên tục trong quản lý dòng chảy hàng hóa và thông tin:
Xem Thêm Bài Viết:- Sinh Năm 96 Hợp Màu Gì Theo Phong Thủy Chính Xác Nhất
- Tuyển tập ảnh đại diện Zalo đẹp và ấn tượng
- Mệnh Kim Khắc Với Màu Gì: Hiểu Rõ Để Chọn Sắc Màu
- Máy lạnh: Chế độ Hẹn giờ – Khám phá Tính năng và Cách Sử dụng Hiệu Quả
- Nước có màu gì: Giải mã sắc thái của nguồn sống
-
Logistics Đầu vào (Inbound Logistics): Bao gồm các hoạt động liên quan đến việc thu thập, tiếp nhận và quản lý nguồn nguyên vật liệu, bán thành phẩm hoặc hàng hóa từ các nhà cung cấp. Giai đoạn này rất quan trọng để đảm bảo chất lượng đầu vào, đúng số lượng, đúng thời điểm và với chi phí hợp lý. Các công việc điển hình bao gồm tìm kiếm nhà cung cấp, đàm phán hợp đồng, quản lý đơn hàng, vận chuyển và lưu kho nguyên liệu.
-
Logistics Đầu ra (Outbound Logistics): Liên quan đến việc lưu trữ hàng hóa thành phẩm và phân phối chúng đến tay người tiêu dùng cuối cùng hoặc các kênh trung gian như đại lý, nhà bán buôn, bán lẻ. Các hoạt động chính trong giai đoạn này bao gồm quản lý kho thành phẩm, xử lý đơn hàng, đóng gói, vận chuyển, quản lý mạng lưới phân phối và chăm sóc khách hàng sau bán. Mục tiêu là đưa sản phẩm đến đúng nơi, đúng lúc với chi phí hiệu quả nhất.
-
Logistics Ngược (Reverse Logistics): Đây là quá trình thu hồi sản phẩm từ điểm tiêu thụ quay trở lại điểm xuất phát (nhà sản xuất hoặc nhà phân phối). Hoạt động này xử lý các vấn đề như hàng trả lại do lỗi, hết hạn sử dụng, tái chế bao bì, xử lý phế liệu hoặc sản phẩm cần sửa chữa. Logistics ngược không chỉ giúp thu hồi giá trị từ sản phẩm mà còn đóng góp vào quản lý môi trường và nâng cao hình ảnh doanh nghiệp.
Sơ đồ minh họa quy trình Logistics với ba giai đoạn chính: Đầu vào, Đầu ra và Logistics ngược (Thu hồi)
Với tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ của ngành, cơ hội việc làm trong lĩnh vực Logistics ngày càng rộng mở. Sinh viên tốt nghiệp ngành Logistics có thể đảm nhận nhiều vị trí khác nhau trong các loại hình doanh nghiệp đa dạng như các công ty cung cấp dịch vụ Logistics (3PLs), công ty vận tải, công ty sản xuất, công ty thương mại, hoặc các bộ phận Logistics nội bộ của bất kỳ doanh nghiệp nào có hoạt động liên quan đến chuỗi cung ứng.
Các vị trí phổ biến trong ngành Logistics bao gồm:
- Nhân viên Xuất nhập khẩu
- Nhân viên Kinh doanh Logistics/Xuất nhập khẩu
- Nhân viên Chứng từ (Documentation Staff)
- Nhân viên Mua hàng (Procurement Staff)
- Nhân viên Quản lý Kho bãi (Warehouse Management)
- Nhân viên Điều phối Vận tải (Transport Coordinator)
- Nhân viên Logistics (Logistics Officer/Specialist)
- Chuyên viên Thanh toán Quốc tế
Lộ trình thăng tiến trong ngành Logistics cũng khá rõ ràng, thường bắt đầu từ các vị trí chuyên viên, sau đó tiến lên cấp giám sát, quản lý và có thể đạt đến cấp độ giám đốc Logistics hoặc Giám đốc Chuỗi cung ứng (Supply Chain Director) trong các tập đoàn lớn. Sự đa dạng về vị trí và khả năng phát triển nghề nghiệp làm cho Logistics trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho nhiều bạn trẻ.
Cơ hội nghề nghiệp đa dạng trong ngành Logistics cho người mới bắt đầu và chuyên gia
Ngành Logistics tại Việt Nam đang đứng trước cả những cơ hội và thách thức lớn. Cơ hội đến từ quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, các hiệp định thương mại tự do, sự phát triển bùng nổ của thương mại điện tử và ứng dụng công nghệ 4.0 vào quản lý chuỗi cung ứng. Công nghệ giúp việc kết nối các bên trong chuỗi cung ứng trở nên dễ dàng hơn, tối ưu hóa quy trình vận hành và mở rộng khả năng tiếp cận thị trường quốc tế cho doanh nghiệp Việt Nam.
Tuy nhiên, ngành Logistics Việt Nam cũng phải đối mặt với không ít thách thức. Dù số lượng doanh nghiệp Logistics khá lớn, nhưng phần lớn lại có quy mô vừa và nhỏ, khó cạnh tranh sòng phẳng với các tập đoàn Logistics quốc tế. Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ tiên tiến còn hạn chế và chưa đồng bộ. Thách thức lớn nhất được nhiều doanh nghiệp chỉ ra là chất lượng nguồn nhân lực. Theo khảo sát, tỷ lệ nhân sự Logistics có chuyên môn cao còn thấp, nhiều doanh nghiệp phải đào tạo lại từ đầu cho nhân viên mới tuyển dụng, ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động chung của ngành.
Bối cảnh ngành Logistics tại Việt Nam với những thách thức về cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực song hành cùng cơ hội phát triển
Tổng kết lại, Logistics là một ngành có vai trò chiến lược, bao gồm toàn bộ quy trình từ quản lý đầu vào, đầu ra cho đến logistics ngược. Đây là lĩnh vực có tiềm năng phát triển vượt trội tại Việt Nam, mang lại nhiều cơ hội việc làm đa dạng và lộ trình thăng tiến rõ ràng. Tuy nhiên, để phát triển bền vững, ngành cần vượt qua những thách thức về quy mô doanh nghiệp, ứng dụng công nghệ và đặc biệt là nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Với sự đầu tư đúng mức vào đào tạo và công nghệ, ngành Logistics Việt Nam hoàn toàn có thể vươn mình, đóng góp mạnh mẽ hơn nữa vào sự phát triển kinh tế đất nước.