Ngành báo chí luôn thu hút sự quan tâm của nhiều bạn trẻ đam mê truyền thông và kể chuyện. Tuy nhiên, xung quanh ngành học này vẫn còn không ít những hiểu lầm phổ biến. Bài viết này sẽ cùng bạn khám phá thực tế về ngành báo chí, giúp bạn có cái nhìn toàn diện hơn trước khi đưa ra quyết định quan trọng cho tương lai sự nghiệp của mình.
Điểm chuẩn Ngành Báo chí: Tại sao lại cao đến vậy?
Thực tế cho thấy, điểm chuẩn xét tuyển vào ngành báo chí thường nằm trong top các ngành học cạnh tranh nhất. Điều này phản ánh sức hấp dẫn lớn của lĩnh vực này cũng như số lượng nguyện vọng đăng ký đông đảo hàng năm. Năm 2022 ghi nhận nhiều trường có điểm chuẩn cao, điển hình là các tổ hợp truyền thống như C00 (Văn, Sử, Địa). Tại các trường danh tiếng như Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) hay Học viện Báo chí và Tuyên truyền, mức điểm trúng tuyển cho các chuyên ngành báo chí luôn ở mức rất cao, đôi khi tiệm cận điểm tuyệt đối, tạo nên áp lực cạnh tranh không nhỏ cho thí sinh. Sự cạnh tranh này cho thấy ngành báo chí được đánh giá cao về tiềm năng và vị thế trong xã hội thông tin hiện đại.
Nhu cầu về những người làm báo chuyên nghiệp, có đạo đức và kỹ năng tốt ngày càng tăng, đặc biệt trong bối cảnh bùng nổ thông tin. Các trường đại học hàng đầu có chương trình đào tạo ngành báo chí chất lượng cao trở thành mục tiêu của rất nhiều thí sinh giỏi, dẫn đến việc điểm chuẩn bị đẩy lên rất cao. Đây là minh chứng cho thấy chất lượng đầu vào của ngành báo chí tại Việt Nam đang ngày càng được nâng cao. Thí sinh cần chuẩn bị tốt kiến thức và chiến lược xét tuyển phù hợp để tăng cơ hội trúng tuyển vào ngành học mơ ước này.
Cơ hội Nghề nghiệp Rộng mở từ Ngành Báo chí
Một quan niệm sai lầm phổ biến là học ngành báo chí thì chỉ có thể trở thành phóng viên hay biên tập viên tại các tòa soạn truyền thống. Tuy nhiên, lĩnh vực này cung cấp một phạm vi công việc vô cùng đa dạng. Sinh viên tốt nghiệp ngành báo chí được trang bị nền tảng kiến thức vững chắc về truyền thông đại chúng, kỹ năng thu thập, xử lý thông tin, và khả năng diễn đạt sắc bén, những kỹ năng này lại vô cùng hữu ích trong nhiều ngành nghề liên quan.
Không chỉ là Phóng viên và Biên tập viên
Ngoài các vị trí quen thuộc tại báo, đài, sinh viên ngành báo chí có thể tìm thấy cơ hội trong lĩnh vực truyền thông doanh nghiệp, làm chuyên viên quan hệ công chúng (PR), phụ trách nội dung (content creator), chuyên viên marketing, tổ chức sự kiện. Các kỹ năng được rèn luyện trong quá trình học như phân tích thông tin, viết lách, phỏng vấn, dựng phim, sản xuất podcast… đều là những lợi thế lớn trong kỷ nguyên số. Nhu cầu về những người có khả năng kể chuyện và xây dựng nội dung chất lượng đang tăng cao ở mọi ngành nghề, từ các tập đoàn lớn đến các công ty khởi nghiệp.
Xem Thêm Bài Viết:- Hướng Dẫn Tô Màu Quả Táo Đẹp Nhất Với Mẹo Hay
- Bí Kíp Vẽ Tranh Nhân Vật Hoạt Hình Đẹp Mê Ly
- Khám Phá **Cách Vẽ Dáng Người Đơn Giản** Cho Người Mới Bắt Đầu
- Quần Xanh Lá Cây Mặc Với Áo Màu Gì Đẹp Nhất
- Bé Họa Sĩ Từ Từ Thôi Em: Chậm Lại Để Thấy Niềm Vui Sáng Tạo
Sinh viên cũng có thể theo đuổi con đường nghiên cứu, giảng dạy về báo chí và truyền thông tại các viện, trường đại học. Một số khác lựa chọn làm chuyên viên tư vấn truyền thông, phụ trách khủng hoảng truyền thông cho các tổ chức. Sự phát triển của digital media và mạng xã hội càng mở ra nhiều vị trí mới như quản lý cộng đồng, chuyên viên truyền thông số, hay phân tích dữ liệu truyền thông. Có thể nói, bằng cử nhân ngành báo chí là tấm vé thông hành đến nhiều lĩnh vực sáng tạo và đầy thử thách.
Học Ngành Báo chí có Nhất thiết phải Giỏi Văn?
Hình ảnh minh họa về việc học tập và nghiên cứu trong ngành báo chí
Khả năng sử dụng ngôn ngữ tốt, đặc biệt là môn Văn, chắc chắn là một lợi thế khi theo học ngành báo chí. Môn Văn giúp bạn rèn luyện tư duy logic, cách hành văn mạch lạc và khả năng cảm thụ ngôn ngữ. Tuy nhiên, đây không phải là yếu tố quyết định duy nhất. Ngành báo chí đòi hỏi nhiều tố chất và kỹ năng khác cũng quan trọng không kém, thậm chí còn mang tính quyết định trong môi trường làm việc hiện đại.
Bên cạnh nền tảng văn học, sinh viên cần phát triển khả năng tư duy phản biện, quan sát nhạy bén, sự tò mò và ham học hỏi. Khả năng phân tích vấn đề từ nhiều góc độ, tìm kiếm và xác thực thông tin, cùng với sự bản lĩnh để đối mặt với thử thách là những yếu tố cốt lõi. Kỹ năng làm việc nhóm, khả năng thích ứng nhanh với công nghệ và xu hướng mới trong truyền thông số cũng vô cùng cần thiết. Ngôn ngữ báo chí có những đặc thù riêng biệt so với văn học nghệ thuật, và bạn sẽ được trau dồi chuyên sâu về điều này trong quá trình đào tạo tại trường đại học. Do đó, đừng quá lo lắng nếu bạn không phải là “thủ khoa môn Văn” ở cấp 3, điều quan trọng là bạn có đam mê, sự quyết tâm và sẵn sàng rèn luyện các kỹ năng cần thiết khác để theo đuổi ngành báo chí.
Ngành Báo chí Tuyển sinh Đa dạng Khối Thi
Trước đây, ngành báo chí thường được mặc định là ngành học dành cho khối C00. Tuy nhiên, để mở rộng cơ hội tiếp cận cho thí sinh và phù hợp với yêu cầu đa dạng của nghề nghiệp hiện đại, các trường đại học đã và đang mở rộng các tổ hợp xét tuyển cho ngành báo chí. Điều này tạo điều kiện cho những bạn giỏi các môn Tự nhiên, Ngoại ngữ cũng có thể theo đuổi đam mê với lĩnh vực truyền thông.
Nhiều trường đại học hiện nay xét tuyển ngành báo chí với đa dạng các tổ hợp, bao gồm cả khối A01 (Toán, Lý, Anh), D01 (Toán, Văn, Anh), D14 (Văn, Sử, Anh), D78 (Văn, KHXH, Anh) bên cạnh C00 truyền thống. Sự đa dạng này phản ánh thực tế rằng một nhà báo hoặc chuyên gia truyền thông giỏi cần có kiến thức tổng hợp, không chỉ giỏi các môn xã hội mà còn cần tư duy logic, khả năng phân tích dữ liệu (liên quan đến Toán, Lý) và đặc biệt là ngoại ngữ (liên quan đến các khối D, A01) để tiếp cận thông tin toàn cầu và làm việc trong môi trường quốc tế. Việc mở rộng các tổ hợp xét tuyển giúp thí sinh có thêm lựa chọn, đồng thời cũng giúp các khoa ngành báo chí tuyển chọn được những sinh viên có bộ kỹ năng đa dạng, phù hợp với xu hướng phát triển của ngành.
Tỷ lệ Việc làm Cao của Sinh viên Ngành Báo chí
Một trong những yếu tố khiến ngành báo chí trở nên hấp dẫn là tỷ lệ sinh viên có việc làm sau khi tốt nghiệp khá cao. Theo thống kê và chia sẻ từ các chuyên gia trong ngành, con số này có thể lên tới trên 90% trong vòng 6 tháng sau khi ra trường. Điều này cho thấy nhu cầu của xã hội đối với nguồn nhân lực trong lĩnh vực báo chí và truyền thông vẫn luôn ở mức cao, bất chấp những thay đổi trong cục diện truyền thông toàn cầu.
Nguyên nhân của tỷ lệ việc làm cao này xuất phát từ nhiều yếu tố. Thứ nhất, thông tin là nhu cầu thiết yếu của xã hội, và việc sản xuất, phân phối thông tin đáng tin cậy đòi hỏi những người được đào tạo bài bản. Thứ hai, sự phát triển mạnh mẽ của các nền tảng truyền thông số, mạng xã hội, và nhu cầu về marketing nội dung, quan hệ công chúng từ phía doanh nghiệp tạo ra hàng loạt vị trí công việc mới cho những người có kiến thức và kỹ năng về truyền thông. Thứ ba, các chương trình đào tạo ngành báo chí tại nhiều trường đã được cập nhật, tích hợp các môn học về truyền thông đa phương tiện, digital marketing, giúp sinh viên trang bị những kỹ năng phù hợp với thị trường lao động hiện tại và tương lai. Mặc dù quá trình tuyển sinh đầu vào cạnh tranh khốc liệt, nhưng đầu ra cho sinh viên ngành báo chí lại khá khả quan.
Định kiến Về Giới Tính trong Ngành Báo chí
Quan niệm cho rằng ngành báo chí không phù hợp với con gái vì tính chất công việc vất vả là một định kiến lỗi thời. Trong xã hội hiện đại, sự phân biệt giới tính trong lựa chọn nghề nghiệp đang dần được xóa bỏ. Ngành báo chí và truyền thông ngày nay không chỉ gói gọn trong việc đi hiện trường, tác nghiệp ở những nơi khó khăn. Như đã đề cập, có rất nhiều vị trí công việc khác nhau trong lĩnh vực này.
Công việc biên tập tại tòa soạn, sản xuất nội dung số, quản lý mạng xã hội, chuyên viên PR hay làm truyền thông nội bộ… đều là những lựa chọn phù hợp, đòi hỏi sự tỉ mỉ, khả năng giao tiếp tốt, và óc sáng tạo, những tố chất mà phái nữ thường có ưu thế. Ngay cả trong lĩnh vực phóng viên, nhà báo hiện trường, phụ nữ hoàn toàn có thể theo đuổi và thành công rực rỡ với sự đam mê và bản lĩnh của mình. Quan trọng nhất là niềm yêu thích công việc, sự sẵn sàng học hỏi và thích ứng, chứ không phải giới tính quyết định khả năng thành công trong ngành báo chí.
Ngành Báo chí trong Kỷ nguyên Số và Những Thách thức
Báo chí và truyền thông đang trải qua những biến đổi sâu sắc dưới tác động của công nghệ số và mạng xã hội. Điều này tạo ra cả cơ hội và thách thức cho những người theo đuổi ngành báo chí. Sinh viên hiện tại không chỉ cần nắm vững các kỹ năng báo chí truyền thống mà còn phải thành thạo các công cụ đa phương tiện, hiểu biết về cách hoạt động của các nền tảng số, và có khả năng sản xuất nội dung trên nhiều định dạng khác nhau (văn bản, hình ảnh, video, podcast).
Một thách thức lớn là vấn nạn tin giả (fake news) và sự sụt giảm niềm tin vào truyền thông chính thống. Những người làm ngành báo chí cần có bản lĩnh và đạo đức nghề nghiệp vững vàng để đối mặt với áp lực, luôn ưu tiên sự thật và tính xác thực của thông tin. Đồng thời, sự thay đổi trong mô hình kinh doanh của các cơ quan báo chí truyền thống cũng đòi hỏi người làm nghề phải linh hoạt, sáng tạo để thích ứng. Tuy nhiên, chính những thách thức này lại là cơ hội để ngành báo chí đổi mới, sáng tạo và khẳng định vai trò không thể thiếu của mình trong việc cung cấp thông tin chính xác và đáng tin cậy cho công chúng.
Câu hỏi Thường gặp về Ngành Báo chí
Ngành báo chí học những gì?
Khi theo học ngành báo chí, sinh viên sẽ được trang bị kiến thức nền tảng về lý luận báo chí, lịch sử báo chí, đạo đức nghề nghiệp, luật báo chí. Bên cạnh đó, các bạn sẽ học các kỹ năng nghiệp vụ chuyên sâu tùy theo chuyên ngành như kỹ năng viết báo, phỏng vấn, biên tập, chụp ảnh báo chí, quay phim, dựng phim, sản xuất các sản phẩm phát thanh, truyền hình, báo mạng, podcast, video. Các môn học về truyền thông đa phương tiện, truyền thông số, quan hệ công chúng, marketing căn bản cũng thường được tích hợp vào chương trình đào tạo. Sinh viên còn được rèn luyện các kỹ năng mềm như giao tiếp, làm việc nhóm, tư duy phản biện, và kỹ năng ngoại ngữ.
Tố chất nào quan trọng nhất khi học báo chí?
Ngoài khả năng ngôn ngữ (không nhất thiết phải “giỏi Văn” xuất sắc nhưng cần có nền tảng tốt), những tố chất quan trọng hàng đầu khi theo đuổi ngành báo chí là sự tò mò, ham học hỏi, khả năng quan sát nhạy bén và tư duy phản biện. Người làm báo cần có khả năng đặt câu hỏi, tìm kiếm thông tin, phân tích và đánh giá vấn đề một cách khách quan. Sự kiên trì, bản lĩnh, và khả năng chịu áp lực cũng rất cần thiết. Trong kỷ nguyên số, khả năng thích ứng nhanh với công nghệ và kỹ năng làm việc đa nền tảng cũng là những yếu tố được đánh giá cao.
Cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp ngành báo chí có tốt không?
Cơ hội việc làm cho sinh viên tốt nghiệp ngành báo chí được đánh giá là khá tốt với tỷ lệ có việc làm cao, thường đạt trên 90% sau một khoảng thời gian ngắn (ví dụ 6 tháng). Thị trường lao động luôn có nhu cầu về nhân lực chất lượng trong lĩnh vực báo chí, truyền thông, quan hệ công chúng và sản xuất nội dung. Sinh viên có thể làm việc tại các cơ quan báo chí truyền thống, đài phát thanh, truyền hình, các công ty truyền thông, agency quảng cáo, các phòng ban truyền thông – marketing của doanh nghiệp, tổ chức phi lợi nhuận, hoặc theo đuổi con đường tự do (freelancer).
Tóm lại, ngành báo chí là một lĩnh vực đầy thử thách nhưng cũng vô cùng hấp dẫn với cơ hội phát triển đa dạng. Việc hiểu rõ thực tế thay vì chỉ dựa vào những quan niệm cũ sẽ giúp các bạn trẻ có lựa chọn sáng suốt. Hy vọng những chia sẻ này từ We Art Studio đã mang đến cho bạn cái nhìn sâu sắc hơn về con đường sự nghiệp thú vị này.
