Mỗi dịp cuối năm, thế giới sáng tạo lại hướng về Pantone với công bố “Color of the Year” (Màu của năm). Tuy nhiên, vai trò của Pantone không chỉ dừng lại ở việc dự báo xu hướng màu sắc. Đây là một tên tuổi quan trọng, định hình cách chúng ta làm việc với màu sắc trong nhiều lĩnh vực. Vậy thực chất Pantone là gì và vì sao hệ màu này lại có tầm ảnh hưởng lớn đến vậy? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về Pantone và hệ thống màu đặc trưng của họ.
Pantone là gì? Nguồn gốc và vai trò
Ban đầu, Pantone ra đời từ một công ty in ấn thương mại có tên M&J Levine Advertising, thành lập vào năm 1950. Bước ngoặt lớn xảy ra khi Lawrence Herbert, một nhân viên tại công ty, mua lại nó. Từ đó, cái tên Pantone chính thức xuất hiện và bắt đầu hành trình trở thành biểu tượng trong thế giới màu sắc.
Ngày nay, Pantone là một bộ phận của X-Rite Inc., một nhà cung cấp hàng đầu về phần mềm và thiết bị đo lường, đánh giá màu sắc. Pantone cung cấp các sản phẩm và dịch vụ chuyên biệt cho nhiều ngành công nghiệp:
- Graphic: Các giải pháp màu sắc chuẩn xác cho ngành thiết kế đồ họa, in ấn và thiết kế bao bì.
- Fashion and Home: Hệ thống màu dành riêng cho lĩnh vực thời trang, dệt nhuộm vải và da.
- Industry: Tiêu chuẩn màu áp dụng cho các vật liệu công nghiệp như kim loại và nhựa.
Bên cạnh việc cung cấp tiêu chuẩn màu, Pantone còn thành lập Viện màu sắc Pantone (Pantone Color Institute). Đây là một trung tâm nghiên cứu, ứng dụng và cung cấp thông tin chuyên sâu về màu sắc. Viện màu sắc Pantone đóng vai trò quan trọng trong việc dự báo xu hướng và thiết lập các chuẩn màu cho giới thiết kế chuyên nghiệp toàn cầu.
Viện màu sắc Pantone nổi tiếng với các dự án có ảnh hưởng lớn:
Xem Thêm Bài Viết:- Tổng hợp những hình con dê chibi cute đáng yêu
- Nữ sinh năm 1955 hợp màu gì mang lại may mắn
- Khám Phá Ý Tưởng Vẽ Tranh Ngày Tết Đơn Giản Truyền Cảm Hứng
- 1 Điểm Lô Ăn Bao Nhiêu Tiền? Giải Đáp Chi Tiết Tỷ Lệ Thưởng
- Tool Là Gì? Khám Phá Các Loại Công Cụ Công Nghệ Phổ Biến Và Vai Trò Quan Trọng
- Pantone Fashion Color Report: Báo cáo xu hướng màu sắc cho ngành thời trang.
- Pantone View home + interiors: Góc nhìn chuyên sâu về màu sắc trong thiết kế nội thất và trang trí nhà cửa.
- Color of the Year: Dự án công bố màu chủ đạo của năm, thu hút sự quan tâm rộng rãi từ công chúng và các ngành công nghiệp sáng tạo.
Dự án Màu của năm là một trong những đóng góp nổi bật nhất của Viện màu sắc Pantone, ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực.
Hệ màu Pantone (Pantone Matching System – PMS) là gì?
Hệ thống khớp màu Pantone, hay Pantone Matching System (PMS), chính là “trái tim” làm nên danh tiếng của Pantone. PMS là một không gian màu độc quyền, được đăng ký bản quyền và sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là in ấn, sản xuất sơn, nhựa và dệt may.
Với sự thành công của PMS, hệ thống tiêu chuẩn màu của Pantone đã trở thành một “ngôn ngữ” chung, một chuẩn mực được ngầm hiểu trong giao tiếp về màu sắc giữa các nhà thiết kế, nhà sản xuất và khách hàng trên toàn thế giới. Sự chuẩn xác này được thể hiện thông qua việc mỗi màu sắc trong hệ thống đều được đặt tên bằng các mã số và ký tự cụ thể, giúp bất kỳ ai cũng có thể tra cứu và tái tạo màu sắc chính xác như ý muốn.
Màu Pantone được định danh và chuẩn hóa bằng các mã số và ký tự đặc trưng, tạo nên ngôn ngữ màu sắc toàn cầu.
Vậy, màu Pantone cụ thể là gì? Màu Pantone là những màu sắc đã trải qua quá trình nghiên cứu, phân tích, đánh giá kỹ lưỡng và được hệ thống hóa theo tiêu chuẩn. Mỗi màu được gán các thông số kỹ thuật chi tiết về công thức pha chế, được đặt tên bằng mã số cụ thể trước khi đưa vào hệ thống PMS. Điều này đảm bảo rằng màu sắc sẽ được tái tạo nhất quán trên các loại vật liệu và trong các quy trình sản xuất khác nhau.
Cấu trúc tên gọi của một màu Pantone điển hình bao gồm ba thành phần chính:
- Cụm từ “PANTONE”: Khẳng định tính chuẩn mực và độc quyền của màu sắc trong hệ thống Pantone.
- Một dãy số: Biểu thị sắc độ cụ thể của màu. Độ dài của dãy số này có thể khác nhau tùy thuộc vào từng màu.
- Một chữ cái: Chỉ định hiệu ứng màu sắc thay đổi dựa trên loại vật liệu hoặc bề mặt in. Các chữ cái phổ biến bao gồm:
- C (Coated): Dành cho giấy có lớp tráng phủ (ví dụ: giấy Couche), cho màu sắc sáng và rõ nét hơn.
- U (Uncoated): Dành cho giấy không tráng phủ (ví dụ: giấy Fort), cho màu sắc trầm và thấm hơn.
- M (Matte): Biểu thị màu sắc trên bề mặt mờ.
- Q: Dành cho màu sắc in trên bề mặt nhựa đục (Opaque Plastic).
- T: Dành cho màu sắc hiển thị trên bề mặt nhựa trong (Transparent Plastic).
Phân loại hệ màu Pantone phổ biến
Với hàng nghìn màu sắc khác nhau, việc phân loại hệ màu Pantone là rất cần thiết để người dùng dễ dàng lựa chọn và áp dụng. Có nhiều cách để phân loại màu Pantone, dựa trên các tiêu chí khác nhau:
- Dựa theo vật liệu tạo mẫu: Phân loại theo bề mặt màu được thể hiện:
- Pantone TCX (Textile Cotton eXtended): Màu được sử dụng trên vải cotton, phục vụ chủ yếu cho ngành dệt nhuộm, thời trang và nội thất.
- Pantone TPX (Textile Paper eXtended): Màu được in trên giấy, thường dùng làm tài liệu tham khảo cho các nhà thiết kế thời trang và dệt may.
- Dựa theo mục đích sử dụng (trong in ấn và thiết kế): Phân loại theo công cụ dành cho các đối tượng khác nhau:
- Pantone Formula Guide: Bộ chuẩn màu sắc cung cấp công thức pha mực cụ thể cho các xưởng in ấn và sản xuất.
- Pantone CMYK / Pantone Color Bridge: Bộ chuẩn màu cho phép các nhà thiết kế làm việc trên phần mềm đồ họa, cung cấp giá trị quy đổi từ màu Pantone sang hệ CMYK hoặc RGB.
- Dựa theo đặc tính hiệu ứng màu: Phân loại dựa trên đặc điểm thị giác của màu sắc:
- Pantone Neon & Pastel: Bảng màu chứa các tông màu neon rực rỡ và pastel nhẹ nhàng, thường dùng cho thiết kế bảng hiệu, decal, hay các sản phẩm đặc biệt.
- Pantone Metallics: Chuyên dùng cho các thiết kế cần hiệu ứng kim loại, tạo cảm giác sang trọng và nổi bật.
Khác biệt giữa hệ màu Pantone, RGB và CMYK
Trong lĩnh vực màu sắc kỹ thuật số và in ấn, RGB và CMYK là hai hệ màu phổ biến. Tuy nhiên, Pantone đứng ở một vị trí riêng biệt với những đặc điểm độc đáo.
- RGB (Red, Green, Blue): Là hệ màu cộng, sử dụng ánh sáng đỏ, xanh lá và xanh dương để tạo màu. Hệ màu này chuyên dùng cho các thiết bị hiển thị kỹ thuật số như màn hình TV, máy tính, tablet, điện thoại.
- CMYK (Cyan, Magenta, Yellow, Key/Black): Là hệ màu trừ, sử dụng mực in lục lam, đỏ tươi, vàng và đen. Hệ màu này được sử dụng rộng rãi trong in ấn offset, in kỹ thuật số, nơi màu sắc được tạo ra bằng cách pha trộn các chấm mực.
Pantone, giống như CMYK, cũng được sử dụng trong ngành in ấn và thiết kế bao bì giấy. Tuy nhiên, màu Pantone được coi là màu “spot color” hoặc màu “pha sẵn”. Điều này có nghĩa là thay vì tạo màu bằng cách pha trộn 4 màu cơ bản CMYK trong quá trình in, mực màu Pantone được pha sẵn theo công thức chuẩn trước khi đưa vào máy in.
Việc sử dụng hệ màu Pantone trong in ấn giúp đảm bảo sự nhất quán và chính xác màu sắc trên các sản phẩm.
Sự khác biệt cốt lõi giữa Pantone và CMYK nằm ở mức độ chính xác và khả năng tái tạo màu. Pantone cho phép tái tạo những màu sắc đặc biệt, sống động hoặc có hiệu ứng đặc trưng (như màu nhũ, màu neon) mà hệ CMYK không thể đạt được hoặc rất khó tái tạo một cách nhất quán. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các yếu tố nhận diện thương hiệu (logo, bộ ấn phẩm) cần màu sắc chính xác tuyệt đối trên mọi vật liệu. Tuy nhiên, việc sử dụng màu Pantone (đặc biệt là nhiều màu spot color cùng lúc) có thể làm tăng chi phí in ấn so với in CMYK thông thường.
Một khác biệt quan trọng khác là hệ màu Pantone không tương thích trực tiếp với hệ màu RGB. Khi làm việc với màu sắc trên màn hình (RGB), để in chính xác màu đó bằng Pantone, cần phải sử dụng các công cụ chuyển đổi hoặc bảng màu Pantone Color Bridge để tìm mã Pantone tương ứng gần nhất. Ngược lại, màu Pantone thường được quy đổi sang CMYK để in bằng quy trình 4 màu khi không thể hoặc không cần thiết sử dụng màu spot color.
Nhiều người trong ngành cũng nhận xét rằng các màu trong hệ thống Pantone thường có độ tươi tắn và rực rỡ hơn so với màu được tạo ra từ việc pha trộn CMYK.
Qua bài viết này, hy vọng bạn đọc đã có cái nhìn rõ ràng hơn về Pantone là gì, hệ màu Pantone hoạt động ra sao và sự khác biệt của nó so với các hệ màu phổ biến khác như RGB và CMYK. Không chỉ nổi tiếng với dự án “Color of the Year”, Pantone còn đóng vai trò là chuẩn mực màu sắc không thể thiếu trong nhiều ngành công nghiệp sáng tạo, đảm bảo sự nhất quán và chính xác màu sắc trên mọi ứng dụng.
