Bức tranh “Em Thúy” không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật, mà còn là một biểu tượng văn hóa, khắc họa vẻ đẹp ngây thơ và trong sáng của tâm hồn trẻ thơ Việt Nam. Kiệt tác này đã vượt qua thời gian để trở thành một trong những bức chân dung nổi tiếng và được yêu mến nhất trong lịch sử mỹ thuật hiện đại Việt Nam. Hãy cùng khám phá sâu hơn về bức tranh “Em Thúy”, từ tác giả, nguồn gốc đến những giá trị nghệ thuật đặc sắc mà nó mang lại.
Đôi nét về Họa sĩ Trần Văn Cẩn và Bức tranh Em Thúy
Tác giả của kiệt tác Em Thúy
“Em Thúy” là tác phẩm sơn dầu lừng danh của họa sĩ Trần Văn Cẩn (1910–1994). Ông là một trong những tên tuổi gạo cội, được xếp vào nhóm “Tứ trụ” của nền mỹ thuật hiện đại Việt Nam, cùng với Nguyễn Gia Trí, Tô Ngọc Vân, và Nguyễn Tường Lân. Sự nghiệp của Trần Văn Cẩn gắn liền với những đóng góp to lớn cho sự phát triển của hội họa Việt Nam thế kỷ 20.
Trần Văn Cẩn tốt nghiệp Trường Cao Đẳng Mỹ Thuật Đông Dương vào năm 1936. Ông là một bậc thầy về nhiều chất liệu, đặc biệt là sơn dầu và sơn mài. Với tài năng và những cống hiến xuất sắc, họa sĩ Trần Văn Cẩn đã được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học và nghệ thuật trong lĩnh vực mỹ thuật vào năm 1996 (truy tặng).
Chân dung họa sĩ Trần Văn Cẩn, tác giả kiệt tác "Bức tranh Em Thúy"
Câu chuyện ra đời của Bức tranh Em Thúy
Bức tranh “Em Thúy” ra đời vào năm 1943, trong bối cảnh Chiến tranh thế giới thứ hai đang diễn ra. Khi đó, họa sĩ Trần Văn Cẩn đang sinh sống cùng gia đình người thân tại phố Hàng Cót, Hà Nội. Trong số những người cháu, ông đặc biệt yêu quý cô bé Minh Thúy, con của người em họ. Tình cảm trìu mến dành cho cô cháu gái 8 tuổi đã thôi thúc ông thực hiện một bức chân dung để làm quà tặng.
Xem Thêm Bài Viết:- Khám Phá Mỹ Thuật Thời Nguyên Thủy Việt Nam
- Màu sắc hợp tuổi Quý Mùi 2025 mang lại may mắn
- Khơi Nguồn Cảm Hứng Vẽ Tranh Tết Sum Vầy Ấm Áp
- Áo sơ mi vàng phối quần màu gì chuẩn phong cách
- Babilala: Ứng Dụng Học Tiếng Anh Cho Trẻ 3-8 Tuổi Có Tốt Không?
Họa sĩ Trần Văn Cẩn đã dành vài tháng để tỉ mỉ hoàn thiện tác phẩm này. “Em Thúy” lần đầu tiên được công chúng biết đến tại triển lãm FARTA tổ chức ở Hà Nội năm 1943. Ngay lập tức, bức tranh đã gây tiếng vang lớn và sau đó giúp họa sĩ Trần Văn Cẩn giành giải nhất tại triển lãm AFIMA của Hội Khai Trí Tiến Đức, khẳng định vị thế của ông trong giới mỹ thuật bấy giờ.
So sánh Bức tranh Em Thúy với hình ảnh nguyên mẫu Minh Thúy ngoài đời thực sau nhiều năm
Đặc điểm nổi bật của Bức tranh Em Thúy
“Em Thúy” được xem là một trong những bức chân dung xuất sắc nhất của nền hội họa hiện đại Việt Nam thế kỷ 20. Tác phẩm vẽ cô bé Thúy ở độ tuổi lên 8, với bố cục bán thân. Hình ảnh trung tâm là gương mặt bầu bĩnh, đôi mắt đen láy, to tròn, ẩn chứa nét ngây thơ và biểu cảm, cùng với đôi môi chúm chím và mái tóc rẽ ngôi lệch giản dị.
Cô bé được đặt ngồi hơi lệch về phía trái bức tranh, đôi bàn tay nhỏ nhắn đặt nhẹ nhàng trên đùi. Trang phục của Thúy có màu sắc tươi sáng, hài hòa tuyệt vời với tông màu vàng nhạt ấm áp của bức tường phía sau. Chiếc ghế mây với những đường cong mềm mại không chỉ là vật trang trí mà còn góp phần tạo nên sự cân bằng cho bố cục tổng thể của bức tranh.
Chiêm ngưỡng vẻ đẹp ngây thơ của Em Thúy qua bức tranh sơn dầu nổi tiếng
Về chất liệu, “Em Thúy” được vẽ bằng sơn dầu, một chất liệu mà họa sĩ Trần Văn Cẩn rất thành công. Kích thước của bức tranh là 60,3 x 45,8 cm. Bố cục của tác phẩm mang đậm dấu ấn cổ điển kiểu châu Âu thế kỷ 20, nhưng cách họa sĩ diễn tả lại thấm đượm tâm hồn Á Đông. “Em Thúy” là một minh chứng rõ nét cho sự kết hợp tài tình giữa kỹ thuật vẽ chân dung phương Tây và tinh thần, xúc cảm phương Đông trong phong cách của Trần Văn Cẩn.
Giá trị nghệ thuật sâu sắc của Bức tranh Em Thúy
Bức tranh “Em Thúy” không chỉ là một tác phẩm đẹp về mặt thị giác mà còn ẩn chứa nhiều giá trị sâu sắc, góp phần làm nên vị thế đặc biệt của nó trong nền mỹ thuật Việt Nam:
- Giá trị Lịch sử: Tác phẩm “Em Thúy” ra đời vào những năm 1940, đánh dấu một giai đoạn quan trọng của nền hội họa cận đại Việt Nam. Nó phản ánh một phần không khí và con người Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám 1945 qua góc nhìn tinh tế của người nghệ sĩ.
- Giá trị Thẩm mỹ: Bức tranh thể hiện đỉnh cao phong cách cá nhân của họa sĩ Trần Văn Cẩn – một bậc thầy trong việc kết hợp kỹ thuật tạo hình phương Tây với tinh thần phương Đông. Vẻ đẹp trong sáng, tự nhiên và bố cục hài hòa tạo nên sức hút vượt thời gian cho tác phẩm.
- Giá trị Văn hóa: “Em Thúy” đã trở thành một biểu tượng văn hóa, một hình ảnh quen thuộc trong tâm thức nhiều thế hệ người Việt Nam. Bức tranh góp phần vào việc nghiên cứu sự giao thoa và tiếp biến văn hóa Đông Tây được thể hiện qua ngôn ngữ tạo hình nghệ thuật. Nó ca ngợi nét đẹp giản dị, thuần khiết của con người Việt Nam, đặc biệt là hình ảnh trẻ thơ.
Với những giá trị đặc biệt đó, vào năm 2013, bức tranh “Em Thúy” của họa sĩ Trần Văn Cẩn đã vinh dự được công nhận là Bảo vật quốc gia của Việt Nam.
Bức tranh Em Thúy hiện đang ở đâu?
Trong giai đoạn chiến tranh và loạn lạc, bức tranh “Em Thúy” từng bị thất lạc khi gia đình họa sĩ phải đi sơ tán. Sau này, tác phẩm được tìm thấy và thuộc sở hữu của gia đình nhiếp ảnh gia Đỗ Huân. Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã nhận thức được giá trị quý báu của bức tranh và tiến hành mua lại từ gia đình ông Đỗ Huân với mức giá 300 đồng vào thời điểm đó.
Bức tranh Em Thúy đang được trưng bày và bảo quản tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam
Khi được đưa về Bảo tàng, bức tranh đã bị hư hỏng nhẹ, bề mặt sơn có dấu hiệu bong tróc ở một vài điểm. Do đó, tác phẩm đã được đưa vào chế độ bảo quản đặc biệt nghiêm ngặt. Bức tranh cùng các hiện vật quý giá khác được lưu giữ trong điều kiện lý tưởng với nhiệt độ được duy trì ổn định từ 20 đến 25 độ C, độ ẩm từ 50 – 55%. Hệ thống ánh sáng tại khu vực trưng bày cũng tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế để đảm bảo công tác bảo quản và trưng bày được tốt nhất.
Hiện nay, công chúng yêu nghệ thuật có thể đến chiêm ngưỡng trực tiếp bức tranh “Em Thúy” tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Tác phẩm được trưng bày tại phòng số 10, khu vực chuyên đề sơn dầu, ở tầng 2 của Bảo tàng.
Bức tranh “Em Thúy” thực sự là một viên ngọc quý của nền mỹ thuật Việt Nam. Qua tác phẩm này, họa sĩ Trần Văn Cẩn đã không chỉ khắc họa thành công chân dung một cô bé mà còn gửi gắm tình yêu quê hương, đất nước và ca ngợi vẻ đẹp giản dị, thuần khiết của con người Việt.