Màu nước là chất liệu hội họa đầy mê hoặc với khả năng tạo ra những hiệu ứng trong trẻo, mềm mại khó tìm thấy ở đâu khác. Nếu bạn đang bị thu hút bởi sự quyến rũ của màu nước và muốn bắt đầu hành trình tìm hiểu cách vẽ tranh bằng màu nước, bài viết này sẽ là người bạn đồng hành lý tưởng. Chúng ta sẽ cùng nhau đi từ những bước chuẩn bị ban đầu đến việc nắm vững các kỹ thuật cơ bản để sáng tạo nên những tác phẩm nghệ thuật đầy cảm xúc.
Dụng cụ cần thiết để bắt đầu vẽ tranh màu nước
Trước khi nhúng cọ vào màu, việc chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ là bước đầu tiên và quan trọng nhất trên con đường chinh phục hội họa màu nước. Những vật dụng cơ bản không chỉ giúp quá trình vẽ trở nên thuận lợi mà còn ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuối cùng của bức tranh. Dưới đây là danh sách chi tiết hơn về những gì bạn cần có trong bộ sưu tập của mình.
Đầu tiên là giấy vẽ chuyên dụng cho màu nước. Loại giấy này khác biệt so với giấy thông thường ở độ dày (thường từ 140gsm trở lên) và khả năng hấp thụ nước. Giấy chất lượng tốt sẽ giúp màu loang đẹp, không bị cong vênh hay rách khi tiếp xúc với lượng nước lớn. Có nhiều loại bề mặt giấy như cold-press (vân thô), hot-press (vân mịn) hay rough (rất thô), mỗi loại mang lại hiệu ứng texture khác nhau cho bức tranh.
Tiếp theo là bộ màu nước. Màu nước có thể ở dạng viên nén (pans) hoặc dạng tuýp (tubes). Màu dạng viên tiện lợi cho việc di chuyển và phác thảo nhanh, trong khi màu dạng tuýp thường có màu sắc tươi hơn và dễ pha lượng lớn. Khi mới bắt đầu, bạn có thể chọn một bộ màu cơ bản với khoảng 12-24 màu để làm quen với việc pha trộn. Chất lượng màu cũng rất đa dạng, từ màu dành cho học sinh (student grade) đến màu dành cho họa sĩ chuyên nghiệp (artist grade).
Cọ vẽ cũng là một phần không thể thiếu khi thực hiện kỹ thuật màu nước. Bạn nên có ít nhất vài loại cọ với kích thước và hình dạng khác nhau. Cọ tròn (round brushes) phù hợp để vẽ nét chi tiết và đường cong, trong khi cọ dẹt (flat brushes) dùng cho các mảng màu lớn và tạo cạnh thẳng. Cọ rửa (wash brushes) giúp phủ màu nhanh trên diện tích rộng. Chất liệu cọ cũng đa dạng, từ lông tự nhiên (như lông sóc, lông chồn) cho khả năng giữ nước tốt đến lông tổng hợp bền và dễ kiểm soát hơn.
Xem Thêm Bài Viết:- Sức Mạnh Của Vẽ Tranh Phòng Chống Ma Túy Trong Nhận Thức Cộng Đồng
- Khám Phá Cách Vẽ Hình Người Đơn Giản Nhất Cho Người Mới
- Mệnh Thủy Sơn Nhà Màu Gì Hợp Phong Thủy Nhất
- Nữ Tân Dậu 1981 Hợp Màu Gì Giúp Tăng Vận May
- SSL Là Gì? Tầm Quan Trọng Và Cách Hoạt Động Của Chứng Chỉ Bảo Mật Website
Bảng pha màu là nơi bạn sẽ “chế biến” các sắc thái màu sắc. Một bảng pha màu đơn giản bằng sứ, nhựa hoặc kim loại với nhiều ngăn nhỏ sẽ giúp bạn tổ chức màu gọn gàng và dễ dàng thử nghiệm các tỷ lệ pha khác nhau giữa màu và nước.
Nước sạch là yếu tố then chốt trong vẽ màu nước. Bạn nên chuẩn bị ít nhất hai bình nước: một dùng để rửa cọ và một dùng để lấy nước sạch pha màu hoặc làm ướt giấy. Việc giữ cho nước pha màu luôn sạch sẽ giúp màu sắc giữ được độ trong trẻo.
Cuối cùng, đừng quên khăn giấy hoặc một miếng vải cotton cũ. Chúng rất hữu ích để thấm bớt nước trên cọ, lau sạch cọ khi chuyển màu, hoặc thậm chí dùng để tạo hiệu ứng “lấy màu” (lifting) trên tranh. Bút chì có độ cứng H hoặc 2H cùng tẩy mềm cũng cần thiết để phác thảo hình ảnh ban đầu một cách nhẹ nhàng, tránh làm hằn giấy. Kẹp giấy hoặc băng dính chuyên dụng (masking tape) có thể dùng để cố định giấy vào bảng vẽ, giúp giấy không bị nhăn khi ướt.
Dụng cụ vẽ tranh màu nước
Các bước thực hiện cách vẽ tranh bằng màu nước cơ bản
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ “đồ nghề”, bạn đã sẵn sàng để bắt tay vào những bước đầu tiên trong cách vẽ tranh bằng màu nước. Quy trình này khá linh hoạt và có thể điều chỉnh tùy theo phong cách cá nhân, nhưng nắm vững các bước cơ bản sẽ tạo nền tảng vững chắc cho bạn.
Bước đầu tiên là phác thảo hình ảnh trên giấy. Sử dụng bút chì có độ cứng nhẹ, như H hoặc 2H, để vẽ các đường nét chính của đối tượng hoặc bố cục bạn muốn thể hiện. Hãy giữ cho các đường phác thảo thật nhẹ nhàng, chỉ đủ để bạn nhìn thấy, vì màu nước trong suốt có thể không che hết được nét chì đậm. Việc phác thảo cẩn thận giúp bạn xác định rõ ràng các mảng màu và chi tiết trước khi tô.
Tiếp theo là pha màu trên bảng pha màu. Đây là lúc bạn thử nghiệm và tìm ra sắc độ mong muốn. Lấy một lượng nhỏ màu từ tuýp hoặc làm ẩm màu viên, sau đó từ từ thêm nước để điều chỉnh độ đậm nhạt và độ trong. Hãy luôn thử màu trên một mảnh giấy nháp tương tự với giấy bạn đang vẽ để kiểm tra chính xác màu sắc khi khô. Ghi nhớ tỷ lệ màu và nước có thể thay đổi kết quả rất nhiều.
Sau khi đã có màu, bạn bắt đầu tô lớp màu nền hoặc những mảng màu lớn đầu tiên. Với kỹ thuật màu nước, thường thì bạn sẽ đi từ màu nhạt đến màu đậm, từ các mảng lớn đến chi tiết nhỏ. Sử dụng cọ lớn để phủ màu đều lên các khu vực rộng. Nếu muốn tạo hiệu ứng loang màu mềm mại (wet-on-wet), bạn cần làm ướt giấy trước khi đưa cọ chứa màu lên.
Khi lớp màu nền đã khô hoặc vẫn còn hơi ẩm tùy kỹ thuật, bạn bắt đầu thêm các lớp màu và chi tiết tiếp theo. Sử dụng cọ nhỏ hơn để tô các khu vực nhỏ hơn hoặc thêm các lớp màu mới chồng lên lớp cũ để tạo độ sâu và sự phong phú cho bức tranh. Kỹ thuật chồng màu (glazing) đòi hỏi lớp màu dưới phải khô hoàn toàn trước khi thêm lớp mới mỏng và trong suốt lên trên. Điều này giúp màu sắc hòa quyện mà không bị “bẩn”.
Trong quá trình vẽ, đừng ngại thử nghiệm với các kỹ thuật khác nhau và điều chỉnh lượng nước trên cọ. Việc kiểm soát lượng nước là một trong những thử thách lớn nhất khi vẽ màu nước. Lượng nước quá nhiều có thể làm màu loang mất kiểm soát, trong khi quá ít nước sẽ khiến màu khô nhanh và khó tạo hiệu ứng chuyển màu mượt mà.
Cuối cùng, sau khi đã thêm tất cả các lớp màu và chi tiết cần thiết, hãy để bức tranh khô hoàn toàn tự nhiên. Quan sát lại tác phẩm, bạn có thể thêm những điểm nhấn cuối cùng như các nét đậm nhất, hoặc sử dụng kỹ thuật “lấy màu” (lifting) bằng cọ ướt và khăn giấy để làm sáng lại một số vùng màu đã khô. Mỗi bức tranh là một quá trình học hỏi, và việc kiên nhẫn với từng bước sẽ giúp bạn đạt được kết quả mong muốn.
Các bước cơ bản vẽ tranh màu nước
Kỹ thuật vẽ màu nước: Ướt trên ướt
Trong nghệ thuật màu nước, kỹ thuật ướt trên ướt (wet-in-wet) là một trong những phương pháp đặc trưng và được yêu thích nhất, mang lại hiệu ứng loang màu tự nhiên, mềm mại và đầy ngẫu hứng. Kỹ thuật này được thực hiện bằng cách áp dụng màu nước lên bề mặt giấy đã được làm ướt trước. Bạn có thể làm ướt toàn bộ giấy hoặc chỉ một phần cụ thể tùy theo mục đích.
Khi cọ chứa màu chạm vào vùng giấy còn ẩm, màu sẽ nhanh chóng lan tỏa và hòa quyện vào lượng nước có sẵn trên giấy. Sự lan tỏa này tạo ra các cạnh mềm, chuyển màu mượt mà và thường mang lại cảm giác huyền ảo, mơ màng cho bức tranh. Kỹ thuật ướt trên ướt rất phù hợp để vẽ bầu trời, mặt nước, các mảng nền trừu tượng hoặc bất cứ thứ gì cần sự chuyển tiếp màu sắc nhẹ nhàng, không có đường viền rõ ràng.
Kiểm soát kỹ thuật ướt trên ướt đòi hỏi sự hiểu biết về độ ẩm của giấy. Giấy quá ướt sẽ khiến màu loang quá nhanh và mất kiểm soát, trong khi giấy chỉ hơi ẩm có thể tạo ra hiệu ứng “khối u” (bloom) hoặc “súp lơ” (cauliflower) khi nước đẩy màu ra ngoài rìa vùng ẩm. Học cách cảm nhận “độ ẩm lý tưởng” của giấy để đạt được hiệu quả mong muốn là một phần quan trọng khi luyện tập kỹ thuật này. Độ ẩm phù hợp giúp màu loang có kiểm soát, tạo ra các hình dạng hữu cơ và chuyển sắc đẹp mắt.
Kỹ thuật ướt trên ướt trong vẽ màu nước
Kỹ thuật vẽ màu nước: Ướt trên khô
Ngược lại với ướt trên ướt, kỹ thuật ướt trên khô (wet-on-dry) là phương pháp phổ biến và dễ kiểm soát hơn, thường được dùng để xây dựng các lớp màu đầu tiên hoặc thêm chi tiết sắc nét. Kỹ thuật này liên quan đến việc áp dụng màu nước (từ cọ ướt) lên bề mặt giấy hoàn toàn khô ráo.
Khi màu nước được đặt lên giấy khô, nó sẽ chủ yếu nằm yên tại vị trí đó, chỉ lan tỏa một chút rất nhẹ theo thớ giấy. Điều này tạo ra các đường viền sắc nét và định hình rõ ràng cho các mảng màu. Kỹ thuật ướt trên khô là nền tảng để xây dựng cấu trúc của bức tranh, tạo ra các hình dạng cụ thể như các tòa nhà, vật thể, hoặc các chi tiết trong phong cảnh.
Bạn có thể sử dụng kỹ thuật ướt trên khô để tô các mảng màu lớn, tạo bóng đổ, hoặc vẽ các đường nét mảnh. Bằng cách kiểm soát lượng nước trên cọ và lượng màu, bạn có thể tạo ra các lớp màu từ trong suốt đến bán trong suốt, chồng lớp lên nhau để tăng độ đậm hoặc thay đổi sắc độ. Kỹ thuật này cho phép bạn kiểm soát tốt hơn hình dạng và vị trí của màu, làm cho nó trở thành lựa chọn lý tưởng cho các chủ đề đòi hỏi sự chính xác và chi tiết. Nó cũng là cách phổ biến nhất để bắt đầu một bức tranh, đặt nền móng cho các lớp màu và kỹ thuật sau này.
Kỹ thuật ướt trên khô khi vẽ màu nước
Kỹ thuật vẽ màu nước: Khô trên khô
Kỹ thuật khô trên khô (dry brush) sử dụng rất ít nước, chỉ đủ để kích hoạt màu, và thường áp dụng lên bề mặt giấy khô. Đúng như tên gọi, cả cọ và giấy đều tương đối khô khi thực hiện kỹ thuật này. Lượng màu được lấy trên cọ thường đậm đặc hơn và cọ được lau bớt nước trước khi vẽ.
Khi cọ khô chứa màu chạm vào bề mặt giấy khô, nó không tạo ra mảng màu mịn màng mà để lại các vệt màu lởm chởm, không đều. Mực màu chỉ bám vào các đỉnh nổi của vân giấy, tạo ra hiệu ứng texture sần sùi, thô ráp. Kỹ thuật này rất hiệu quả để mô tả các bề mặt có kết cấu, chẳng hạn như gỗ cũ, đá, cỏ khô, sóng biển hoặc tạo hiệu ứng ánh sáng lấp lánh.
Kỹ thuật khô trên khô đòi hỏi sự kiểm soát lực tay và góc nghiêng của cọ. Bằng cách điều chỉnh các yếu tố này, bạn có thể tạo ra các vệt texture từ nhẹ nhàng đến mạnh mẽ. Nó thường được sử dụng ở các giai đoạn hoàn thiện của bức tranh để thêm chi tiết, tạo điểm nhấn hoặc làm nổi bật các kết cấu đặc biệt. Mặc dù ít phổ biến hơn hai kỹ thuật ướt trên, dry brush là một công cụ mạnh mẽ giúp tăng chiều sâu và sự sống động cho tác phẩm vẽ màu nước.
Kỹ thuật khô trên khô trong vẽ màu nước
Tìm hiểu về phối màu trong hội họa màu nước
Phối màu là một khía cạnh không thể thiếu và có sức ảnh hưởng lớn đến cảm xúc và thông điệp của bức tranh màu nước. Hiểu và áp dụng các nguyên tắc phối màu cơ bản giúp bạn tạo ra sự hài hòa, tương phản và chiều sâu cho tác phẩm của mình. Bánh xe màu sắc là công cụ hữu ích để khám phá các mối quan hệ giữa màu sắc.
Một trong những phương pháp phối màu đơn giản là sử dụng màu tương đồng (analogous colors). Đó là các màu nằm cạnh nhau trên bánh xe màu, ví dụ như xanh lá, xanh dương và xanh lam. Kết hợp các màu tương đồng tạo ra cảm giác êm dịu, hài hòa và dễ chịu cho người xem. Phương pháp này thường được áp dụng khi vẽ phong cảnh để tái hiện sự chuyển màu tự nhiên của thiên nhiên hoặc trong tranh tĩnh vật để tạo ra bầu không khí yên bình.
Ngược lại, phối màu bổ sung (complementary colors) sử dụng các màu đối diện nhau trên bánh xe màu, như đỏ và xanh lá, vàng và tím, xanh dương và cam. Khi đặt cạnh nhau, các cặp màu bổ sung tạo ra sự tương phản mạnh mẽ, khiến màu sắc trở nên rực rỡ và nổi bật hơn. Kỹ thuật này thường được dùng để tạo điểm nhấn cho đối tượng chính hoặc làm tăng độ sống động cho bức tranh. Tuy nhiên, sử dụng quá nhiều màu bổ sung có thể gây cảm giác chói mắt hoặc không hài hòa nếu không được cân bằng cẩn thận.
Phối màu tam giác (triadic colors) sử dụng ba màu cách đều nhau trên bánh xe màu, tạo thành một tam giác đều. Ví dụ như đỏ, vàng, và xanh dương (màu cơ bản). Sự kết hợp này mang lại cảm giác cân bằng, năng động và vui tươi. Đây là một cách phối màu mạnh mẽ, thường đòi hỏi một màu chủ đạo và hai màu còn lại đóng vai trò hỗ trợ hoặc làm điểm nhấn để tránh sự lộn xộn.
Tương tự, phối màu tứ giác (tetradic colors) sử dụng bốn màu tạo thành hình chữ nhật hoặc hình vuông trên bánh xe màu. Ví dụ một cặp màu bổ sung và một cặp màu bổ sung khác. Phối màu tứ giác mang đến sự đa dạng và phong phú nhất trong các cách phối màu truyền thống, nhưng cũng là phương pháp khó kiểm soát nhất để duy trì sự hài hòa. Nó phù hợp với những bức tranh phức tạp, nhiều chi tiết, nơi sự đa dạng màu sắc là cần thiết.
Phối màu đơn sắc (monochromatic) chỉ sử dụng các sắc thái khác nhau của một màu duy nhất (pha với trắng, đen hoặc xám). Ví dụ, sử dụng các tông màu xanh dương từ nhạt nhất đến đậm nhất. Phương pháp này tạo ra cảm giác tĩnh lặng, trang nhã và tập trung vào giá trị (độ sáng tối) hơn là màu sắc. Nó rất hiệu quả để tạo ra bầu không khí nhất quán và tinh tế cho tác phẩm hội họa màu nước.
Cuối cùng, phối màu tự do hoặc ngẫu nhiên không tuân theo bất kỳ quy tắc cứng nhắc nào của bánh xe màu. Phương pháp này thường được sử dụng trong tranh trừu tượng hoặc để thể hiện cảm xúc cá nhân một cách mạnh mẽ và không giới hạn. Sự thành công của phối màu tự do phụ thuộc nhiều vào trực giác và kinh nghiệm của người họa sĩ để tạo ra sự cân bằng và sức hút thị giác.
Bánh xe màu sắc, công cụ hỗ trợ phối màu nước
Một số mẹo nâng cao kỹ năng vẽ màu nước
Khi đã nắm vững các bước cơ bản và làm quen với các kỹ thuật ướt trên ướt, ướt trên khô, khô trên khô, bạn có thể khám phá thêm nhiều mẹo và kỹ thuật khác để nâng tầm tác phẩm vẽ màu nước của mình.
Kỹ thuật chồng lớp màu (glazing) là một cách hiệu quả để tăng độ sâu và sự phong phú cho bức tranh. Kỹ thuật này bao gồm việc phủ nhiều lớp màu trong suốt hoặc bán trong suốt lên nhau, chờ cho mỗi lớp khô hoàn toàn trước khi thêm lớp tiếp theo. Vì màu nước có tính trong suốt, các lớp màu dưới sẽ hiện qua lớp trên, tạo ra các sắc độ phức tạp và chuyển màu tinh tế mà không làm mất đi độ trong. Chồng lớp màu giúp xây dựng tông màu một cách từ từ và có kiểm soát, tránh tình trạng màu bị “bẩn” hoặc xỉn.
Một kỹ thuật hữu ích khác là “lấy màu” (lifting). Đây là cách loại bỏ màu đã tô trên giấy, thường được dùng để sửa lỗi hoặc tạo hiệu ứng highlight. Bạn có thể dùng cọ sạch và ẩm để nhẹ nhàng chà lên vùng màu muốn làm nhạt hoặc xóa, sau đó thấm màu bằng khăn giấy. Kỹ thuật này hiệu quả nhất khi màu còn ẩm hoặc chỉ mới khô. Với màu đã khô hoàn toàn, việc lấy màu sẽ khó khăn hơn và có thể làm hỏng bề mặt giấy.
Sử dụng dung dịch che màu (masking fluid) là một phương pháp tuyệt vời để bảo vệ các vùng giấy bạn muốn giữ màu trắng hoặc màu nhạt nhất. Dung dịch này được vẽ hoặc quét lên giấy trước khi tô màu. Sau khi dung dịch khô, bạn có thể thoải mái tô màu nước lên khắp bề mặt giấy, bao gồm cả phần đã che. Khi màu nước khô hoàn toàn, bạn bóc lớp masking fluid đi, để lộ phần giấy hoặc màu ban đầu nguyên vẹn. Kỹ thuật này đặc biệt hữu ích khi vẽ các chi tiết nhỏ màu trắng như ánh sáng lấp lánh trên mặt nước hoặc chi tiết hoa văn phức tạp.
Tạo hiệu ứng texture bằng các chất liệu khác cũng là một mẹo thú vị. Rắc muối hạt (muối ăn hoặc muối biển) lên vùng màu ướt sẽ tạo ra các đốm sáng lấp lánh khi muối hút màu và nước. Sử dụng cồn nhỏ giọt vào màu ướt có thể đẩy màu ra ngoài, tạo ra các vòng tròn hoặc hiệu ứng vân đá. Phun nước sạch bằng bình xịt lên vùng màu đã khô một phần cũng có thể tạo ra các đốm loang ngẫu nhiên. Những kỹ thuật này thêm sự đa dạng và bất ngờ cho tác phẩm màu nước.
Những lỗi thường gặp và cách khắc phục khi vẽ màu nước
Trong quá trình học và thực hành cách vẽ tranh bằng màu nước, việc mắc lỗi là điều hoàn toàn bình thường. Quan trọng là bạn biết cách nhận diện và khắc phục chúng một cách hiệu quả.
Một trong những lỗi phổ biến nhất là hiện tượng “bloom” hay “súp lơ”, xảy ra khi một giọt nước sạch (hoặc nước có màu nhạt hơn) rơi vào một vùng màu đang khô dần. Nước làm đẩy các hạt màu ra xa, tạo thành một vòng nhạt màu với viền đậm ở xung quanh, trông giống như hình bông súp lơ. Để tránh điều này, hãy cẩn thận không để nước nhỏ giọt lên các mảng màu đang khô. Nếu nó xảy ra, đôi khi bạn có thể hòa lẫn lại vùng đó khi màu vẫn còn khá ướt, hoặc sau khi khô, bạn có thể thử chồng một lớp màu mỏng khác lên trên để làm mờ vết lỗi.
Màu bị “bẩn” hoặc xỉn màu thường là do làm việc quá nhiều trên một khu vực (overworking) hoặc pha trộn quá nhiều màu không tương thích với nhau. Màu nước đẹp nhất khi được tô một cách dứt khoát và ít thao tác. Cố gắng sửa chữa hoặc trộn màu trực tiếp trên giấy quá lâu có thể làm hỏng bề mặt giấy và khiến các sắc tố màu trộn lẫn một cách mất kiểm soát. Để tránh màu bị xỉn, hãy lên kế hoạch trước cho các lớp màu, chờ lớp dưới khô hoàn toàn trước khi thêm lớp mới, và rửa cọ kỹ khi chuyển màu. Nếu màu đã bị bẩn, đôi khi kỹ thuật “lấy màu” có thể giúp làm nhạt bớt.
Mất đi vùng sáng hoặc màu trắng là một thử thách khác. Trong vẽ màu nước, phần giấy trắng thường đóng vai trò là vùng sáng nhất (highlight). Một khi đã tô màu lên, rất khó để khôi phục lại màu trắng tinh khiết. Điều này đòi hỏi bạn phải có kế hoạch bảo toàn các vùng trắng ngay từ đầu bằng cách tô cẩn thận xung quanh chúng hoặc sử dụng masking fluid như đã đề cập. Nếu lỡ tô đè màu, bạn có thể thử kỹ thuật lấy màu, nhưng kết quả có thể không đạt được độ sáng như mong muốn.
Giấy bị cong vênh hoặc nhăn nhúm là vấn đề thường gặp khi sử dụng nhiều nước, đặc biệt với giấy mỏng. Lượng nước làm sợi giấy nở ra và khi khô lại co lại không đều. Để khắc phục, hãy sử dụng giấy chuyên dụng có độ dày cao (trên 200gsm, lý tưởng là 300gsm) hoặc căng giấy lên bảng vẽ trước khi vẽ. Bạn có thể làm ẩm giấy và dán cố định các cạnh bằng băng dính chuyên dụng (gummed tape) để giấy luôn phẳng khi khô.
Kiểm soát lượng nước cũng là một kỹ năng cần luyện tập. Cọ quá ướt khiến màu loãng và khó kiểm soát, trong khi cọ quá khô khiến màu khô nhanh và tạo nét thô. Hãy tập làm quen với cảm giác của cọ khi chứa lượng nước khác nhau và cách màu loang trên giấy ở các độ ẩm khác nhau. Thực hành thường xuyên là cách tốt nhất để làm chủ yếu tố này trong kỹ thuật màu nước.
Câu hỏi thường gặp về vẽ tranh màu nước
Câu hỏi: Giấy vẽ màu nước nào phù hợp cho người mới bắt đầu?
Trả lời: Đối với người mới bắt đầu, giấy vẽ màu nước có định lượng khoảng 200-300 gsm là lựa chọn tốt. Giấy định lượng này đủ dày để chịu được lượng nước vừa phải mà không bị cong vênh quá nhiều và có giá thành hợp lý hơn so với giấy dành cho họa sĩ chuyên nghiệp. Giấy cold-press (vân thô) thường dễ làm quen và thể hiện màu sắc tốt.
Câu hỏi: Làm thế nào để kiểm soát lượng nước khi vẽ?
Trả lời: Kiểm soát lượng nước là một trong những kỹ năng khó nhất. Hãy tập lấy nước và màu lên cọ, sau đó thử nghiệm trên giấy nháp để xem màu loãng đến đâu và khả năng lan tỏa của nó. Sử dụng khăn giấy để thấm bớt nước trên cọ nếu cần. Quan sát độ ẩm của giấy cũng rất quan trọng; giấy rất ướt sẽ làm màu loang mạnh, trong khi giấy chỉ hơi ẩm hoặc khô sẽ giữ màu tốt hơn. Luyện tập thường xuyên với các tỷ lệ nước khác nhau là cách tốt nhất để làm chủ kỹ năng này.
Câu hỏi: Có cần chờ lớp màu trước khô hoàn toàn không?
Trả lời: Điều này phụ thuộc vào kỹ thuật bạn sử dụng. Với kỹ thuật ướt trên ướt, bạn áp dụng màu lên giấy còn ẩm. Tuy nhiên, khi muốn chồng lớp màu (glazing) để tạo độ sâu hoặc thêm chi tiết sắc nét (ướt trên khô), bạn bắt buộc phải chờ cho lớp màu dưới khô hoàn toàn. Nếu tô lớp mới khi lớp cũ còn ẩm, các sắc tố màu có thể trộn lẫn không mong muốn và làm mất đi độ trong.
Câu hỏi: Làm sao để sửa những lỗi nhỏ khi vẽ?
Trả lời: Đối với các lỗi nhỏ hoặc màu quá đậm, bạn có thể dùng cọ sạch và ẩm để nhẹ nhàng “lấy màu” (lifting) ra khỏi giấy, sau đó dùng khăn giấy thấm khô. Kỹ thuật này hiệu quả nhất khi màu còn ẩm. Đối với màu đã khô, việc sửa lỗi khó khăn hơn và có thể làm hỏng bề mặt giấy, đôi khi cách tốt nhất là chấp nhận lỗi hoặc tìm cách kết hợp nó vào bức tranh (ví dụ: vẽ thêm chi tiết để che đi).
Câu hỏi: Sự khác nhau giữa màu nước dạng viên và dạng tuýp là gì?
Trả lời: Màu nước dạng viên (pans) là màu khô nén trong các ô nhỏ, cần làm ẩm bằng cọ ướt để sử dụng. Chúng tiện lợi cho việc di chuyển và vẽ phác thảo nhanh, dễ kiểm soát lượng màu lấy ra. Màu nước dạng tuýp (tubes) là màu dạng sệt, chứa nhiều chất kết dính hơn và có màu sắc thường tươi và đậm hơn ngay từ đầu. Màu tuýp dễ pha lượng lớn và thích hợp cho các bức tranh có diện tích rộng cần phủ màu đều. Cả hai loại đều có ưu điểm riêng và bạn có thể sử dụng kết hợp.
Như vậy, hành trình khám phá cách vẽ tranh bằng màu nước đòi hỏi sự kiên nhẫn và thực hành. Từ việc chọn đúng dụng cụ, nắm vững các bước cơ bản, đến thử nghiệm những kỹ thuật nâng cao và hiểu về phối màu, mỗi khía cạnh đều góp phần tạo nên tác phẩm của riêng bạn. Đừng ngại thử nghiệm và mắc lỗi, vì đó là một phần không thể thiếu của quá trình học hỏi. Hãy để màu nước dẫn lối cho sự sáng tạo trong bạn.
